Senedd Grog......... a Seidr Rhad - Hung Parliament....... and Cheap Cider

Gan Owain Rhys James

** Scroll down for English version **

Gyda etholiad cyffreinol ar y gorwel mae’r prif bleidiau wrthi’n gwerthu eu hunain i’r wlad, ond mae teimlad gwahanol i ymgyrchoedd eleni. Gyda’r polau piniwn diweddara yn dangos senedd grog fel canlyniad tebygol mae pwer yn San Steffan yn symud o’r ddau brif blaid at y pleidiau ‘lleiafrifol’. Am y tro cynta mewn blynyddoedd all Plaid Cymru, a’n brodyr yn yr SNP, siarad am gael pwer yn Llundain; a gyda datgeliad y cytundeb ‘4 dros Gymru, 4 dros yr Alban’ gellir gweld gwir fwriad a pwrpas y bloc Celtaidd I gael dylanwad.

Dros y tymor byr bydd effaith senedd grog yn cael ei deimlo’n gryf yng Nghymru. Fel y mae pethau yn sefyll mae cyllid Cymru ar fin cael ei dorri yn frawychus wrth I’rllywodraeth geisio rheoli’i dyled, polisi a fydd yn niweidio adfywiad yr economi, ein cymunedau a’n gwasanaethau cyhoeddus yn ofnadwy. Gyda Plaid yn amddifyn diddordebau Cymru yn San Steffan bydd modd i ni osgoi y fath broblemau a dylanwadu ar y polisiau sy’n effeithio arnym ni.

Yn ogystal a hyn credaf bydd effeithiau hir dymor senedd grog eleni yn ei teimlo am ddegawdau. Bydd tirwedd gwleidyddol Prydain yn newid o’r system ddwy-bleidiol draddodiadol i un aml-bleidiol gan alluogi Plaid I fanteisio ar ein llwyddiant yn y Cynulliad a datblygu yn San Steffan. Mae pleidlais dros y Blaid wedi cael ei weld fel gwastraff mewn etholiad cyffredinol, ond ni fydd hyn yn wir yn y dyfodol. Bydd gan Plaid Cymru y gallu a’r chwant I amddifyn diddordebau Cymru ac I hybu polisiau Cymreig, gan fod yn atebol I etholwyr Cymru. Gyda llywodraeth glym-blaid yn edrych yn ansicr bydd pleidleisiau’r Ty Cyffredin yn troi’n frwydrau gwleidyddol (neu yn fargen greftus wedi’I daro yn yr ystafelloedd cefn) sy’n sicr o arwain at fanteision I’r pleidiau Celtaidd. Gyda pleidlais pob AS yn dyngedfenol mae dyddiau’r llywodraeth yn llywodraethu fel y mynnai dros Gymru wedi dod I ben.

Bydd senedd grog hefyd yn achosi traferthion I’r prif bleidiau a’r perthynas a’I canghennau Cymreig, gan sicrhau bod pleidlais dros Plaid Cymru yn golygu pleidlais er lles Cymru. Dros y blynyddoedd diwethaf gwelwyd pleidleisiau’r ASau o Gymru a’r Alban yn allweddol I allugoi’r llywodraeth I lywodraethu fel y mynnai, a hynny pan yr oedd ganddynt fwyafrif iachus. Gyda llywodraeth leiafrifol bydd sicrhau bod pob aelod yn pledileisio’n unfordd yn hanfodol; ac felly bydd cael AS sy’n barod I gynrychioli ein diddordebau ni, ein barn a’n ofnau yn fwy pwysig nag erioed. Aelodau sy’n atebol I’w etholwyr, ac nid I bwyllgor canolog y blaid, yw’r unig fordd I hybu materion Cymreig; ac dim ond Plaid Cymru all gynnig hyn.

Y pwynt olaf I drafod yw effaith y canlyniad ar system bleidleisio San Steffan. Mae adnewyddu’r ‘Cyntaf Heibio’r Postyn’ wedi cael ei drafod ers blynyddoedd, a nawr bod y Toriaid a Llafur wedi colli ei monopoli o bwer mae’n debygol y bydd y newid yn digwydd. O fewn degawd, sy’n debyg o weld dwy senedd grog arall, mae’n sicr y bydd yr etholwyr a’r gwleidyddion yn sylweddoli bod newid I system PR yn fantais I’r system ddemocrataidd. Canlyniad hyn I Gymru; ariannu cyfiawn, llywodraethu tecach a llais cryf I faterion Cymrieg… a Plaid Cymru yn arwain y gad.


Owain Rhys James
Swyddog Polisi ac Ymgyrchoedd – Cymru X

I orffen; newyddion da I gefnogwyr seidr a hawliau sifil yr wythnos yma wrth I’r llywodraeth gyhoeddi na fydd y cynnydd treth na’r Mesur Economi Digidol yn estyn y llyfrau statudol cyn diwedd y tymor seneddol.

Magners a’r rhyngrwyd heb ‘cyber-police’ I bawb yr haf yma felly!!


**********************************


With the General Election date set the main parties’ campaigning has begun, but there is a distinctively different attitude this year. With the prospect of a hung parliament hanging over each leaders head this year has opened the door for the minority parties. This will give Plaid, and our brothers in the SNP, an opportunity to yield real power at Westminster, and the revelation of the ‘4 for Wales, 4 for Scotland’ agreement is a strong signal of the Celtic block working together to ensure that the Nations get a fair deal.

The short term the effect of a hung Parliament will be beneficial for Wales. Currently the Welsh budget is pencilled in as being slashed as the Government attempts to tackle the colossal debt it faces. With Plaid protecting Welsh interests in London this extremely damaging step to Welsh communities, to our public services and to the economy as a whole can be avoided. The need to gain our support on crucial issues will give us greater leverage in securing fairer policies across the board and more importantly will ease the process of devolving powers until the referendum on Part IV powers is held.

In addition to these benefits I believe that the long term effects of a hung parliament in 2010 will be profound. The British political landscape will move from the current two-party to a multi-party system, ensuring that Plaid’s increasing success in Assembly elections can be transferred to results at the General Election. Voting for Plaid has long been seen as a wasted vote in Westminster, but this is no longer true. Plaid will be able to protect Welsh interests, further Welsh policies and, most importantly, will answer to only one master; the electorate of Wales. As a coalition government is looking unlikely each vote in the Commons will be a hard fought battle (or preferably a well negotiated agreement) which is certain to lead to beneficial concessions for the Celtic-block. With every MPs vote pivotal the days of forcing through legislation contrary to Welsh interests are gone and a new era of political bargaining awaits us.

A hung Parliament is also likely to strain the relations between the Parliamentary parties and their Assembly counterparts, meaning that a vote for Plaid really will be a vote for the best interests of Wales. Even with Labours’ majority over the last 12 years the Scottish and Welsh MP’s were constantly drafted in to ensure government success; with a hung parliament this will be of even greater importance. Therefore having MP’s who represent our interests, our opinions and our concerns will have a greater effect than ever. Making sure that the Welsh MPs are there to represent us, and not to boost whatever majority the Government will have, can only be ensured by voting for Plaid.

The final effect of a hung parliament will be on our electoral system. There has been much debate about the out-dated and unfair system of ‘First Past the Post’ currently used, and the use of PR in the devolved administrations has further fuelled the debate. With Labour and the Tories having lost their monopoly of power, now must be the time that this electoral revolution takes place. It’s likely that within a decade, which is likely to see two more hung parliaments, the people and the politicians will realise that a move to PR is the correct decision in the interest of democracy. Its result for Wales; fairer funding, enhanced governance and a greater voice for Welsh interests with Plaid leading the charge.


Owain Rhys James
Cymru X Polisi and Campaigns Officer


Finally; some good news for Cider-lovers and civil liberties campaigners alike this week as the government announced rise in duty for Cider and the Orwellian Digital Economy Bill had fallen by the wayside.

Magners [other brands are available] and web browsing free from the cyber-police for all this summer.